Czy można „opatentować” logo?
Przedsiębiorcy często zastanawiają się czy można „opatentować” logo. Patent to prawo wyłączne, które udzielane jest na spełniający odpowiednie wymogi wynalazek. Logo bądź inne oznaczenie przedsiębiorstwa, towaru lub usługi może być chronione poprzez uzyskanie prawa ochronnego na znak towarowy.
Czym jest znak towarowy?
Znak towarowy to oznaczenie o charakterze odróżniającym. Jego podstawową funkcją jest odróżnianie towarów lub usług ze względu na ich pochodzenie, czyli odróżnianie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów z innego przedsiębiorstwa. Oczywiście obok wytwarzania u odbiorców skojarzeń ze źródłem pochodzenia znak towarowy pełni także inne funkcje np. zapewnia nabywców o określonej jakości towaru czy zachęca ich do nabywania tego konkretnego produktu m.in. ze względu na jego rozpoznawalność.
Przedsiębiorcy chcąc chronić swoje znaki towarowe, w tym skuteczne zakazywać używania takich samych lub podobnych oznaczeń dla zbliżonych produktów lub usług decydują się na zgłoszenie swojego znaku w Urzędzie Patentowym.
Tym samym skuteczne zarejestrowanie znaku ułatwia dochodzenie roszczeń i prowadzenie ewentualnych sporów z konkurencją, jeżeli będzie próbowała wykorzystać np. rozpoznawalność naszego oznaczenia.
Wielu przedsiębiorców, szczególnie duże spółki rejestrują jako znak towarowy nie tylko nazwę swojego przedsiębiorstwa czy logo, ale także inne oznaczenia licznych produktów, które oferują na rynku. Przykładowo The Coca-Cola Company ma zastrzeżoną nie tylko nazwę Coca-Cola, ale także różne wersje jej graficznego przedstawienia, a nawet charakterystyczną dla tego napoju butelkę. Co ciekawe, przedstawiony powyżej kształt butelki został zarejestrowany w Amerykańskim Urzędzie Patentowym jako znak towarowy już w 1977 roku.
Jakie są rodzaje znaków towarowych?
Znak towarowy może być znakiem słownym, znakiem graficznym, znakiem słowno-graficznym.
Przykładami znaku słownego jest np. znak IPHONE zarejestrowany przez Apple Inc. w Urzędzie Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUTM 000796268) czy znak KUBUŚ zarejestrowany przez Grupę Maspex w Urzędzie Patentowym RP (R.109930).
Przykładami znaków graficznych mogą być znaki zarejestrowane przez Apple Inc. w Urzędzie Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej:
Znaki słowno-graficzne to znaki, których warstwa słowna została dodatkowo wzbogacona w grafikę, np. zarejestrowane w Urzędzie Patentowym RP znaki:
Wyróżnia się także kategorię niekonwencjonalnych znaków towarowych, a wśród nich między innymi znaki: przestrzenne (takie jak przedstawiona powyżej butelka), pozycyjne, ruchome, multimedialne, kolor lub kombinacja kolorystyczna, a także znaki dźwiękowe czy nawet zapach.
O czym należy pamiętać chcąc zarejestrować swoje logo lub inne oznaczenie?
Zgłaszając znak konieczne jest wskazanie konkretnych towarów lub usług, dla których oznaczania znak ma zostać przeznaczony. I tak przykładowo wskazany powyżej znak słowno-graficzny E.Wedel został zgłoszony dla towarów takich jak m.in. wyroby czekoladowe, ciasteczka, torciki waflowe, słodycze, a z kolei znak słowno-graficzny OSHEE vitamin dla towarów takich jak m.in. preparaty witaminowe, żywność dietetyczna dla celów leczniczych, przekąski na bazie owoców, batony, herbata, Muesli, wody mineralne i gazowane, napoje bezalkoholowe czy napoje izotoniczne.
Znakiem może być tylko takie oznaczenie, które może pełnić funkcję nośnika informacji o pochodzeniu towarów lub usług, a także musi pełnić tą funkcję w odniesieniu do konkretnych towarów lub usług dla oznaczania których ma służyć. Przykładowo znak „SMACZNA CZEKOLADA” dla oznaczania czekolady czy wyrobów czekoladowych nie zostanie zarejestrowany przez Urząd Patentowy ze względu na jego opisowy charakter. Znak taki służy jedynie do bezpośredniego przekazywania informacji o towarze, nie będzie zaś pełnił funkcji odróżniającej. Przykłady znaków, które Urząd Patentowy RP uznał za opisowe i odmówił udzielenia prawa to m.in.: Kiełbaski do piwa (dla wyrobów mięsnych) czy Herbatniki Tradycyjne (dla wyrobów cukierniczych).
Przed zgłoszeniem znaku towarowego, a najlepiej przed rozpoczęciem używania nowego oznaczenia na rynku warto także sprawdzić, czy istnieją oznaczenia i znaki identyczne lub podobne używane lub zarejesrtowane dla zbliżonych towarów lub usług, dla których my planujemy używać znaku. Uprawniony z takiego wcześniejszego znaku może skutecznie sprzeciwić się rejestracji naszego znaku w przypadku identyczności lub podobieństwa, które mogłoby u odbiorców rodzić ryzyko pomyłki co do oznaczonych znakami towarów lub usług, a nawet uznać, że jego prawo zostało naruszone.
Jeżeli żadne przeszkody się nie pojawiły możemy przystąpić do zgłoszenia naszego logo lub innego oznaczenia odróżniającego.